„Prątka Jednodniówka” (1931–1935) — uzdrowiskowa efemeryda satyryczna
Słowa kluczowe:
prasa polska XX w., satyra, jednodniówka, gruźlica, sanatorium, Bystra Śląska, „Prątka Jednodniówka”Abstrakt
Artykuł poświęcono charakterystyce nieopracowanej dotąd „Prątki Jednodniówki” — czasopisma ukazującego się w latach 1931-1935 w Bystrej Śląskiej z inicjatywy kuracjuszy sanatorium przeciwgruźliczego. Analizie poddano historycznoliteracką warstwę zawartości pięciu numerów „Prątki” zachowanych do dziś w zbiorach Książnicy Cieszyńskiej. Czasopismo stanowi zbiór satyrycznych utworów literackich, a na szczególną uwagę zasługują jego geloterapeutyczne cechy, które znacząco wyróżniają „Prątkę” na tle innych literackich artefaktów maladycznych.
Bibliografia
Bauman-Szulakowska J., Polska kultura muzyczna na Śląsku Górnym i Cieszyńskim w latach 1922–1939, Katowice 1994.
Brożek K., Kunicki Stanisław, [w:] Słownik medycyny i farmacji Górnego Śląska, t. 1, red. A. Puzio, Katowice 1993, s. 163–164.
Dembińska E., Rutkowski K., Reakcje na „apostolską działalność” dr. Ludwika Jekelsa na rzecz psychoanalizy w Polsce do wybuchu I wojny światowej. Część 1, „Psychiatria Polska online first” 2020, nr 6, s. 1209–1230, http://www.psychiatriapolska.pl/uploads/images/ PP_6_2020/1209Dembinska_PsychiatrPol2020v54i6.pdf, [dostęp: 1.02.2022].
Dembińska E., Rutkowski K., Sanatorium doktora Jekelsa w Bystrej koło Bielska — pierwszy polski zakład leczniczy posługujący się psychoanalizą, „Psychiatria Polska online first” 2016, nr 3, s. 1–14, http://www.psychiatriapolska.pl/uploads/onlinefirst/Dembinska_PsychiatrPolOnlineFirstNr43.pdf, [dostęp 1.02.2022].
Filipiak I., Obszary odmienności. Rzecz o Marii Komornickiej, Gdańsk 2006.
Groblewska-Orzechowska M., „W imię miłosierdzia”. Maria z Potockich Pajerska, [w:] tejże, Konspirowały i walczyły, Warszawa 1977, s. 183–205.
Hasło: H. Mącznik, [w:] Puławski słownik biograficzny, t. 2, Puławy 2000, s. 230.
Hasło: J. Mącznik, [w:] Puławski słownik biograficzny, t. 2, Puławy 2000, s. 230.
Helbig-Mischewski B., Strącona bogini. Rzecz o Marii Komornickiej, Kraków 2010.
Halski H., Kilka uwag o chorobach wątroby i przewodów żółciowych, „Medycyna” 1886, z. 14, s. 599–607.
Ignacy Pinkas we fragmentach wspomnień Marii Magdaleny Wolnej, http://ignacypinkas.pl/?p=2299, [dostęp: 4.02.2022].
Kolarczyk J., Zarys monografii Bystrej, Bystra 2006.
Komornicka M., Utwory poetyckie prozą i wierszem, Kraków 1996.
Korczyńska-Derkacz M., Jednodniówki jako typ dokumentów życia społecznego. Zarys problematyki badawczej, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Bibliotekoznawstwo” 2008, nr 3024, s. 135–148, https://wuwr.pl/bibl/article/view/1695/1646 [dostęp: 25.01.2022].
Ligęza J., Stoiński jaki muzyk-etnograf, „Śpiewak” 1946, nr 2 specjalny, s. 2–6.
Magnone L., Polskie przestrzenie psychoanalizy — Zapolska w Bystrej, „Przegląd Humanistyczny” 2011, nr 2, s. 49–63.
Maria Komornicka. Listy, red. E. Boniecki, Warszawa 2011.
Migała M., Rozwój terapii balneoklimatycznej na Górnym Śląsku w aspekcie leczenia gruźlicy (druga połowa XIX i pierwsza połowa XX wieku), Opole 2009.
Najdus W., Ignacy Daszyński 1866–1936, Warszawa 1988.
Pawlak F., Malinowska B., Malinowski E., Dzieje bystrzańskiego sanatorium, Bielsko-Biała 2005.
Pocztówka z podobizną M. Stoińskiego, https://muzeumslaskie.pl/pl/work/pocztowka-podobizna-s-m-stoinskiego/ [dostęp: 3.02.2022].
Polski almanach uzdrowisk, przedm. L. Korczyński, Kraków 1934.
„Przegląd Ubezpieczeń Społecznych” 1933, z. 1, s. 625–626.
„Rocznik Lekarski” 1936, red. S. Konopka.
Spitzer I., Problemy sanatoryjne, „Przegląd Ubezpieczeń Społecznych” 1939, z. 6.
„Sprawozdanie Związku Gospodarczego Lekarzy Polaków Województwa Śląskiego za rok 1931” 1932, https://sbc.org.pl/dlibra/publication/230067/edition/217453/content [dostęp 23.02.2022].
Stekla B., Zdjęcie z Daszyńskim. Polityk na kuracji w beskidzkim uzdrowisku, https://beskidzka24.pl/zdjecie-z-daszynskim/ [dostęp: 2.02.2022].
Szkoda A., Dzieje Bystrzańskiego Sanatorium, [w:] Wczoraj i dziś Sanatorium Przeciwgruźliczego w Bystrej Śląskiej (1924–1984), red. S. Mol, J. Stroka, Bielsko-Biała 1984, s. 5–10.
Szwedo B., Wpisani w historię miasta. Tarnobrzeski słownik biograficzny, t. 2, Tarnobrzeg 2015.
Wojtysiak H., Jednodniówki jako osobliwy rodzaj wydawnictw ciągłych, „Biuletyn EBIB” 2021,nr 2, http://www.ebib.pl/images/stories/numery/129/129_wojtysiak.pdf [dostęp: 25.01.2022].
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Rocznik Historii Prasy Polskiej
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
