Prątka Jednodniówka (1931–1935): an ephemeral satirical TB sanatorium magazine

Authors

  • Dorota Samborska-Kukuć Uniwersytet Łódzki
  • Jadwiga Goniewicz Uniwersytet Łódzki

Keywords:

20th-century Polish press, one-day magazine, humour and satire, tuberculosis, sanatorium, Bystra Śląska

Abstract

This artical is a survey of hitherto unresearched Prątka Jednodniówka [The Mayfly], a magazine edited by the patients of the TB sanatorium at Bystra Śląska near Bielsko-Biała and published in 1931-1935. Five issues of the magazine stored at the Cieszyn Library were examined for their literary content, made up almost exclusively by humor and satire. The gelotherapeutic profile makes the magazine unique among similar publications associated with healthcare institutions.

References

Bauman-Szulakowska J., Polska kultura muzyczna na Śląsku Górnym i Cieszyńskim w latach 1922–1939, Katowice 1994.

Brożek K., Kunicki Stanisław, [w:] Słownik medycyny i farmacji Górnego Śląska, t. 1, red. A. Puzio, Katowice 1993, s. 163–164.

Dembińska E., Rutkowski K., Reakcje na „apostolską działalność” dr. Ludwika Jekelsa na rzecz psychoanalizy w Polsce do wybuchu I wojny światowej. Część 1, „Psychiatria Polska online first” 2020, nr 6, s. 1209–1230, http://www.psychiatriapolska.pl/uploads/images/ PP_6_2020/1209Dembinska_PsychiatrPol2020v54i6.pdf, [dostęp: 1.02.2022].

Dembińska E., Rutkowski K., Sanatorium doktora Jekelsa w Bystrej koło Bielska — pierwszy polski zakład leczniczy posługujący się psychoanalizą, „Psychiatria Polska online first” 2016, nr 3, s. 1–14, http://www.psychiatriapolska.pl/uploads/onlinefirst/Dembinska_PsychiatrPolOnlineFirstNr43.pdf, [dostęp 1.02.2022].

Filipiak I., Obszary odmienności. Rzecz o Marii Komornickiej, Gdańsk 2006.

Groblewska-Orzechowska M., „W imię miłosierdzia”. Maria z Potockich Pajerska, [w:] tejże, Konspirowały i walczyły, Warszawa 1977, s. 183–205.

Hasło: H. Mącznik, [w:] Puławski słownik biograficzny, t. 2, Puławy 2000, s. 230.

Hasło: J. Mącznik, [w:] Puławski słownik biograficzny, t. 2, Puławy 2000, s. 230.

Helbig-Mischewski B., Strącona bogini. Rzecz o Marii Komornickiej, Kraków 2010.

Halski H., Kilka uwag o chorobach wątroby i przewodów żółciowych, „Medycyna” 1886, z. 14, s. 599–607.

Ignacy Pinkas we fragmentach wspomnień Marii Magdaleny Wolnej, http://ignacypinkas.pl/?p=2299, [dostęp: 4.02.2022].

Kolarczyk J., Zarys monografii Bystrej, Bystra 2006.

Komornicka M., Utwory poetyckie prozą i wierszem, Kraków 1996.

Korczyńska-Derkacz M., Jednodniówki jako typ dokumentów życia społecznego. Zarys problematyki badawczej, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Bibliotekoznawstwo” 2008, nr 3024, s. 135–148, https://wuwr.pl/bibl/article/view/1695/1646 [dostęp: 25.01.2022].

Ligęza J., Stoiński jaki muzyk-etnograf, „Śpiewak” 1946, nr 2 specjalny, s. 2–6.

Magnone L., Polskie przestrzenie psychoanalizy — Zapolska w Bystrej, „Przegląd Humanistyczny” 2011, nr 2, s. 49–63.

Maria Komornicka. Listy, red. E. Boniecki, Warszawa 2011.

Migała M., Rozwój terapii balneoklimatycznej na Górnym Śląsku w aspekcie leczenia gruźlicy (druga połowa XIX i pierwsza połowa XX wieku), Opole 2009.

Najdus W., Ignacy Daszyński 1866–1936, Warszawa 1988.

Pawlak F., Malinowska B., Malinowski E., Dzieje bystrzańskiego sanatorium, Bielsko-Biała 2005.

Pocztówka z podobizną M. Stoińskiego, https://muzeumslaskie.pl/pl/work/pocztowka-podobizna-s-m-stoinskiego/ [dostęp: 3.02.2022].

Polski almanach uzdrowisk, przedm. L. Korczyński, Kraków 1934.

„Przegląd Ubezpieczeń Społecznych” 1933, z. 1, s. 625–626.

„Rocznik Lekarski” 1936, red. S. Konopka.

Spitzer I., Problemy sanatoryjne, „Przegląd Ubezpieczeń Społecznych” 1939, z. 6.

„Sprawozdanie Związku Gospodarczego Lekarzy Polaków Województwa Śląskiego za rok 1931” 1932, https://sbc.org.pl/dlibra/publication/230067/edition/217453/content [dostęp 23.02.2022].

Stekla B., Zdjęcie z Daszyńskim. Polityk na kuracji w beskidzkim uzdrowisku, https://beskidzka24.pl/zdjecie-z-daszynskim/ [dostęp: 2.02.2022].

Szkoda A., Dzieje Bystrzańskiego Sanatorium, [w:] Wczoraj i dziś Sanatorium Przeciwgruźliczego w Bystrej Śląskiej (1924–1984), red. S. Mol, J. Stroka, Bielsko-Biała 1984, s. 5–10.

Szwedo B., Wpisani w historię miasta. Tarnobrzeski słownik biograficzny, t. 2, Tarnobrzeg 2015.

Wojtysiak H., Jednodniówki jako osobliwy rodzaj wydawnictw ciągłych, „Biuletyn EBIB” 2021,nr 2, http://www.ebib.pl/images/stories/numery/129/129_wojtysiak.pdf [dostęp: 25.01.2022].

Published

2022-08-30

How to Cite

Samborska-Kukuć, D., & Goniewicz, J. (2022). Prątka Jednodniówka (1931–1935): an ephemeral satirical TB sanatorium magazine. Yearbook of the History of Polish Press, 25(2), 57–82. Retrieved from https://rhpp.uken.krakow.pl/article/view/10033

Issue

Section

Articles & Papers