Motyw matki i macierzyństwa w międzywojennej prasie dla Polek

Autor

Słowa kluczowe:

matka, macierzyństwo, Matka-Polka, publicystyka, prasa dla kobiet

Abstrakt

Celem artykułu było ukazanie wybranej tematyki prasy dla kobiet w Polsce międzywojennej. Motyw matki i macierzyństwa należał do podstawowych komponentów wypowiedzi skierowanych do czytelniczek. Publicystyka w różnych wariantach gatunków prasowych (artykuł, felieton, reportaż, wywiad) skupiała uwagę odbiorczyń na wzorcu Matki-Polki, w którym zakodowano wizję kobiecości oddanej dobru dziecka, rodziny, narodu, państwa. Poddawany analizie materiał badawczy pozwolił na wyodrębnienie dwóch nakładających się obrazów matki i macierzyństwa. W wersji wyidealizowanej mieścił w sobie wyobrażenie kobiety, która kierowała się szlachetnymi zasadami życia społecznego, zmierzając do optymalizowania bytu jednostek i grup. W wersji urealnionej pokazywano dysfunkcje społeczne, związane z brakiem instynktu macierzyńskiego, ale też z niedostatkiem wsparcia dla matek i ich dzieci. 

Bibliografia

Prasa

„Bluszcz” „Dwór Maryi” „Gazeta dla Kobiet” „Gazetka dla Kobiet” „Głos Kobiet” „Hasło Polki” „Kobieta Współczesna” „Matka i Gospodyni” „Moja Przyjaciółka” „Na Posterunku” „Niewiasta Katolicka” „Prosta Droga” „Przodownica” „Ziemianka Polska”

Opracowania

Baczyński J., Janicki M., Jak chleb z ekstraktem. Publicystyka w prasie, [w:] Biblia dziennikarstwa, red. A. Skworz, A. Niziołek, Kraków 2010.

Chwastyk-Kowalczyk J., „Bluszcz” w latach 1918–1939. Tematyka społeczna oraz problemy kultury i literatury, Kielce 2003.

Kotowski R., Rola tygodnika „Bluszcz” w kształtowaniu społecznych i politycznych postaw kobiet w latach 1921–1939, „Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2020, nr 3.

Maj E., Dziennikarki prasy dla kobiet w Polsce 1918–1939. Portret zbiorowy na podstawie publicystycznego samoopisu, Lublin 2020.

Maj E., (Nie)widoczna obecność starych kobiet w międzywojennej prasie dla Polek, „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych” 2023, nr 1.

Michalska I., Rodzinne obowiązki kobiety w świetle katolickiego periodyku „Gazeta dla Kobiet” z lat 1918–1938, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny” 2020, nr 1.

Morawska J., Macierzyństwo w świetle poznańskich czasopism dla kobiet na przełomie XIX i XX wieku — stan badań i perspektywy badawcze, „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych” 2020, nr 1.

Nasiłowska A., Natura jako źródło cierpień, „Teksty Drugie” 1993, nr 4.

Płaneta P., Analiza zawartości mediów, [w:] Leksykon terminów medialnych A–L, red. K. Wolny-Zmorzyński i in., Toruń 2024.

Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław 1998.

Stańczak-Wiślicz K., Socjalizacja do roli nowoczesnej żony i matki na łamach pism kobiecych okresu dwudziestolecia międzywojennego, [w:] Procesy socjalizacji w Drugiej Rzeczypospolitej 1914–1939. Zbiór studiów, red. A. Landau-Czajka, K. Sierakowska, Warszawa 2013.

Stawiak-Ososińska M., Rola matki w wychowaniu i kształceniu dzieci w świetle artykułów z krakowskich czasopism kobiecych „Niewiasty” i „Kaliny”, „Wychowanie w Rodzinie” 2011, nr 2.

Wodniak K., „Moja Przyjaciółka” 1934–1939. Przebój prasowy żnińskich Zakładów Wydawniczych Alfreda Krzyckiego, Bydgoszcz 2020.

Pobrania

Opublikowane

2025-08-18

Jak cytować

Maj, E. (2025). Motyw matki i macierzyństwa w międzywojennej prasie dla Polek. Rocznik Historii Prasy Polskiej, 28(2), 91–104. Pobrano z https://rhpp.uken.krakow.pl/article/view/11267

Numer

Dział

Artykuły i rozprawy