The birth of young people's political press in Poland (1899–1918)

Authors

  • Władysław Marek Kolasa Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Keywords:

Polish press in the early 20th century, political press targeting the young generation

Abstract

The aim of the study is to provide a synthetic presentation of the political youth press development in Poland from its beginnings (1899) to the end of World War I. In the following chapters its origin, conditions, geography and typological differentiation are presented. The research revealed that at the beginning of the 20th century, two equal press systems (young nationalists and socialists) were dominating. Although they differed in number (nationalists — 32 titles; socialists — 64), they had a similar number of influential titles, among which 9 nationalist periodicals (including “Teka”, “Sprawa”, “Zarzewie”, “Wici”) and 7 socialist titles (including “Promień”, “Zjednoczenie”, “Młodość”) stood out. The other youth ideological trends were less visible. The young Christian Democrats and Conservatives had 10 titles (including “Prąd”, “Filareta”), and the peasant party 5 (including “Młodzi idą... ” and “Drużyna”).

References

Dunin J., Czasopiśmiennictwo ludowe w Galicji, Wrocław 1952.

Garlicka A., Czasopisma filareckie 1909–1914, parts 1–2, “Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1970, iss. 1, pp. 57–75; iss. 2, pp. 197–226.

Garlicka A., Niepodległość Polski w programach organizacji młodzieżowych przed I wojną światową, “Pokolenia” 1968, no. 4, pp. 7–14.

Grzybowska M., W kręgu inspiracji niepodległościowych — ruch „promienistych” (publicystyka polityczna grupy młodzieży galicyjskiej okresu poprzedzającego I wojnę światową), “Studia Historyczne” 1980 iss. 1, pp. 31–47.

Hulewicz J., Udział Galicji w walce o szkołę polską 1899–1914, [in:] Nasza walka o szkołę polską 1901–1917, vol. 2, ed. B. Nawroczyński, Warsaw 1934, pp. 449–506.

Karbowiak A., Młodzież polska akademicka za granicą 1795–1910, Kraków 1910.

Kmiecik Z., Młodzi Idą: z dziejów młodzieży zaraniarskiej, “Biuletyn Komisji Historycznej KC ZMS” 1961, no. 3, pp. 106–117.

Kmiecik Z., Prasa warszawska w latach 1908–1918, Warsaw 1981.

Kolasa W.M., Historiografia prasy polskiej (do 1918 roku): naukometryczna analiza dyscypliny 1945–2009, Kraków 2013.

Kolasa W.M., Kwiecień S., Rogoż M., Prasa dla dzieci i młodzieży 1824–1918, vol. 3, Prasa młodzieżowa, Kraków 2018.

Kozicki S., Historia Ligi Narodowej, Londyn 1964.

Mioduchowska M., „Drużyna” 1912–1921, “Roczniki Dziejów Ruchu Ludowego” no. 12 (1970), pp. 115–151.

Myśliński J., Grupy polityczne Królestwa Polskiego w zachodniej Galicji 1895–1904, Warsaw 1967.

Myśliński J., Nakłady prasy społeczno-politycznej w Galicji w latach 1881–1913, part 2, “Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1965, iss. 2, pp. 80–98.

Myśliński J., Polska prasa socjalistyczna w okresie zaborów, Warsaw 1982.

Myśliński J., Prasa wydawana przez Ligę Narodową w Krakowie przed 1905 rokiem, “Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” vol. 2 (1963), pp. 32–56.

Myśliński J., Studia nad polską prasą społeczno-polityczną w zachodniej Galicji 1905–1914, Warsaw 1970.

Potkański W., Polski ruch paramilitarny na terenie Galicji przed wybuchem wielkiej wojny w roku 1914, “Kwartalnik Historyczny” 2009, no. 2, pp. 175–196.

Skrobicki Z., Program odrodzenia katolicko-społecznego w Polsce w ujęciu czasopisma „Prąd” 1909–1939, [in:] Z dziejów katolicyzmu społecznego, Lublin 1987, pp. 333–431.

Smyczyński H., Rozwój samokształcenia wśród uczniów gimnazjów galicyjskich na przełomie XIX i XX wieku, [in:] Z tradycji kulturalnych Rzeszowa i Rzeszowszczyzny, eds. S. Frycie et al., Rzeszów 1966, pp. 287–295.

Socha I., Czasopisma Związku Towarzystw Tomasza Zana, “Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2002, iss. 1, pp. 59–86.

Waingertner P., Ekspozytury i wpływy Związku Młodzieży Polskiej „Zet” w okresie zaborów (1886–1914), “Przegląd Nauk Historycznych” 2017, no. 1, pp. 137–165.

Zaczyński M., „Młodość jest rzeźbiarką co wykuwa żywot cały” — z dziejów ruchu niepodległościowego w Galicji (o lwowskim „Promieniu”), “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historycznoliterackie” iss. 53 (1984), pp. 143–167.

Downloads

Published

2021-07-15

How to Cite

Kolasa, W. M. (2021). The birth of young people’s political press in Poland (1899–1918). Yearbook of the History of Polish Press, 24(2), 25–48. Retrieved from https://rhpp.uken.krakow.pl/article/view/9987

Issue

Section

Articles & Papers