Polskie czasopisma popularnonaukowe w latach 1758–1939 jako obiekt badań i źródło w badaniach nad dziejami popularyzacji nauki

Autor

  • Grażyna Wrona Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Agnieszka Cieślikowa Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Dorota Kamisińska Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Ewa Wójcik Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Renata M. Zając Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Słowa kluczowe:

czasopisma popularnonaukowe, popularyzacja nauki, prasa jako źródło, historia

Abstrakt

Czasopisma popularnonaukowe wydawane na ziemiach polskich od 1758 do 1939 roku stanowią dla badaczy cenne oraz interesujące obiekty badawcze, zarówno z perspektywy możliwości ich interdyscyplinarnego oglądu, jak również odkrywania nowych metodologicznych rozwiązań. Pozwalają ponadto uzyskać ważne informacje dotyczące nauki i jej społecznych funkcji, statusu uczonego, modelu popularyzacji nauki i jego ewolucji, kanałów oraz form komunikowania, zasad konstrukcji popularnonaukowego przekazu, także z wykorzystaniem materiału graficznego.

Bibliografia

Barton R., Just before Nature: the purposes of science and the purposes of popularization in some English popular science journals of the 1860s., “Annals of Science” 1998, vol. 55, pp. 1–33.

Bowler P.J., Science for all: the popularization of science in early 20th-century Britain, Chicago – London 2009.

Bowler P.J., The popularization of science, European History Online [online] 2015 portal EGO [dostęp: 25.03.2020].

Cieślikowa A., Polskie czasopisma popularnonaukowe do 1939 roku. T.3. Technika na łamach, Kraków 2018.

Daum A., Wissenschaftspopularisierung im 19. Jahrhundert. Bürgerliche Kultur, naturwissenschaftliche Bildung und die deutsche Őffentlichkeit 1848–1914, München 2002.

Hombek D., Książka polska w ogłoszeniach prasowych XVIII wieku, t. 6: Czasopisma i efemeryczne gazety warszawskie 1753–1794, Kraków 2016.

Hombek D., Prasa i czasopisma polskie XVIII wieku w perspektywie bibliologicznej, Kraków 2001.

Homburg E., From Chemistry for the People to the Wonders of Technology: the popularization of chemistry in the Netherlands during the nineteenth century, “HYLE — International Journal for Philosophy of Chemistry” 2006, vol. 12, pp. 163–191.

Kamisińska D., Grafika polskich czasopism popularnonaukowych XVIII wieku, „Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2016, z. 3, s. 5–42.

Kamisińska D., Imaginacja podaje rękę nauce, a ich związku owocem jest oświecenie: szata graficzna polskich czasopism popularnonaukowych w XIX wieku, „Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2017, z. 2, s. 21–54.

Kamisińska D., Polskie czasopisma popularnonaukowe do 1939 roku. T. 2. Związki nauki ze sztuką, Kraków 2018.

Kamisińska D., Polish popular-science periodicalc published until 1939. Interrelationships between science and the arts, “Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2019, z. 2, s. 5–26.

Kamisińska D., Układ graficzny polskich czasopism popularnonaukowych XIX wieku, „Historii Prasy Polskiej” 2017, z. 3, s. 5–37.

Kolasa W.M., Współczesne czasopisma popularnonaukowe. Studium analityczne na przykładzie „Wiedzy i Życia” oraz „Świata Nauki”, „Rocznik Historii Prasy Polskiej” 1998, z. 1/2, s. 143–169.

Popularizing science and technology in the European periphery 1800–2000, ed. by F. Papanelopoulou, A. Nieto-Galan, E. Periguero, London – New York 2009.

Rogoż M., Czasopisma popularnonaukowe dla dzieci i młodzieży w latach 1989–1996, „Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2000, z. 1, s. 147–178.

Sheets-Pyenson S., Popular science periodicals in Paris and London: the emergence of a low scientific culture, 1820–1875, “Annals of Science” 1985, vol. 6, pp. 549–572.

Wójcik E., Wrona G., Zając R., Polish popular-science magazines until 1939 — a historical outline and development, “Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2019, z. 1, s. 5–21.

Wójcik E., Wrona G., Zając R., Polskie czasopisma popularnonaukowe do 1939 roku. T. 1. Dzieje i rozwój, Kraków 2018.

Zając R.M. Czasopisma popularnonaukowe w Polsce w latach 1945–1989, Kraków 2016.

Opublikowane

2020-10-28

Jak cytować

Wrona, G., Cieślikowa, A., Kamisińska, D., Wójcik, E., & Zając, R. M. (2020). Polskie czasopisma popularnonaukowe w latach 1758–1939 jako obiekt badań i źródło w badaniach nad dziejami popularyzacji nauki. Rocznik Historii Prasy Polskiej, 22(3), 5–18. Pobrano z https://rhpp.uken.krakow.pl/article/view/9946

Numer

Dział

Artykuły i rozprawy