Marta Hirschprung — zapomniana redaktorka i literatka z Krakowa
Słowa kluczowe:
Marta Hirschprung, dziecięce czasopisma żydowskie, historia prasy w Polsce, żydowska prasa w języku polskim, „Okienko na Świat”, „Gazeta Żydowska”, żydowska prasa w czasie drugiej wojny światowej, czasopisma krakowskie 1918–1939Abstrakt
Marta Hirschprung (1903-1942?) ― urodzona w Krakowie dziennikarka, literatka, tłumaczka, wydawczyni pisma dla dzieci „Okienko na Świat”. Parała się działalnością publicystyczną przez całe życie. Najważniejszym tematem artykułu jest ustalenie nieznanych faktów z jej biogramu oraz opisanie jej pracy redakcyjnej na łamach „Gazety Żydowskiej” w latach 1940-1942, szczególnie zaś — prowadzonego przez nią dodatku dla dzieci „Naszej Gazetki”/ „Gazetka dla Dzieci i Młodzieży” (1940-1941).Bibliografia
Agatstein-Dormontowa D., Żydzi w Krakowie w okresie okupacji niemieckiej, „Rocznik Krakowski” 1957, s. 188–223.
Biberstein A., Zagłada Żydów w Krakowie, Kraków 2001.
Brzoza Cz., Pierwsze lata „Nowego Dziennika”, organu syjonistów krakowskich, „Rocznik Historii Prasy Polskiej” 1998, z. 1, s. 23–48.
Fałkowski J., Myśl polityczna syjonistycznego „Nowego Dziennika” w pierwszym okresie działalności VII 1918–II 1919, „Prace Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie. Seria filozofia, socjologia” 1995, z. 4, s. 87–109.
Fuks M., Małe Judenraty w świetle „Gazety Żydowskiej” 1940–1942, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1983, nr 2–3, s. 168–199, nr 4, s. 99–117.
Fuks M., Życie w gettach Generalnej Guberni na tle „Gazety Żydowskiej” 1940–1942, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego" 1971, nr 3, s. 3–47, nr 4, s. 23–41; 1972, nr 1, s. 41–69.
Jarkowska-Natkaniec A., Wizerunek Jüdische Ordnungsdienstu w Krakowie na łamach „Gazety Żydowskiej”, [w:] Mit i zbrodnia. Zwykła żydowska odmienność i zwalczające ją zinstytucjonalizowane szaleństwo w badaniach młodych judaistów: materiały pokonferencyjne: I Krakowska Konferencja Judaistyczna, 12 maja 2012 r., II Krakowska Konferencja Judaistyczna, 9–10 maja 2014 r., red. M. Adamczyk, B. Pietrzak, Kraków 2015, s. 114–130.
Karczewska A., Polsko-żydowska republika marzeń. O „Chwilce Dzieci i Młodzieży”, Lublin 2015.
Kwiecień S., Kartka z dziejów żydowskiej prasy dla dzieci i młodzieży w okresie autonomii galicyjskiej, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia” 2015, z. 13, s. 138–156.
Landau-Czajka A., Wielki Mały Przegląd. Społeczeństwo i życie codzienne w II Rzeczypospolitej w oczach korespondentów, Warszawa 2018.
M. Silb. [Mina Silberman], Rok „Okienka na Świat”, „Słowo” 1938, nr 156, s. 4.
Pankiewicz T., Apteka w getcie krakowskim, Kraków 2003.
Schall J., Historia Żydów lwowskich, http://www.lwow.home.pl/semper/z-lwowscy.html
Szabłowska-Zaremba M., „Okienko na Świat. Pismo dzieci i młodzieży” 1937–1939, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia” 2015, z. 13, s. 184–203.
Szabłowska-Zaremba M., Polsko-żydowskie kontakty kulturalne w krakowskim „Nowym Dzienniku” 1918–1939, [w:] Galicia, Bukovina and Other Borderlands in Eastern and Central Europe. Essays on Interethnic Contacts and Multiculturalism, Jews and Slavs, vol. 23, ed. by W. Moskovich, R.Mnich and R. Tarasiuk, Jerusalem–Siedlce 2013, s. 354–370.
Szabłowska-Zaremba M., Pomiędzy baśniowością a polityką — o twórczości Marty Hirschprung, [w:] Znane — Nieznane — Zapomniane, tom III, red. B. Walęciuk-Dejneka, Siedlce 2017, s. 79–101.
Szapiro P., Żydowska Samopomoc Społeczna, http://www.jhi.pl/psj/Zydowska_Samopomoc_Spoleczna_(ZSS) [dostęp: 10.02.2017]
Szczepańska-Lange E., Marcel Reich-Ranicki w Warszawie. Glosa do autobiografii, „Ruch Muzyczny” 2002, nr 16/17, s. 41–47.
Witkowska-Krych A., Gotowanie bez gazu i pranie bez mydła, czyli o przepisach pochodzących z rubryki „Poradnik dla gospodyń” publikowanej na łamach „Gazety Żydowskiej”, „Polish Journal of the Arts and Culture” 2015, nr 4, s. 193–210.
Żebrowski R., Centos, [w:] Polski Słownik Judaistyczny. Dzieje, kultura, religia, ludzie, red. Z. Borzymińska, R. Żebrowski, Warszawa 2003, s. 258.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Rocznik Historii Prasy Polskiej
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
