Zacieranie granic między przestrzenią publiczną a prywatną w obszarze działalności kobiet - analiza na przykładzie magazynu „Viva!” (1997-2001)

Abstrakt

W artykule podjęto próbę przedstawienia społecznych konstruktów aktywności kobiet w magazynie „Viva!” w latach 1997-2001. Celem badań była próba omówienia zjawiska zacierania granic między przestrzenią publiczną i prywatną oraz powiązanych z nim kontekstów: przenikania ról rodzinnych i zawodowych do opozycyjnych przestrzeni oraz roli medium masowego w tym procesie. Aby zrealizować założenia posłużono się metodą analizy zawartości opartą na analizie dyskursu medialnego. Badanie ujawniło, że zacieranie granic między ww. przestrzeniami odbywa się poprzez prezentowanie sylwetek kobiet odczuwających skutki godzenia ról rodzinnych z zawodowymi poza klasycznymi ramami ich sprawowania (odpowiednio: sfery prywatnej i publicznej). Odwołując się do teorii medioznawczych, m.in. gatekeepingu i framingu, zidentyfikowano rolę decyzyjną „Vivy!” w ustanawianiu takiego porządku. Wnioskowano, że periodyk odzwierciedla tendencje natury społeczno-ekonomicznej kobiet, panujące w Polsce w pierwszych latach po transformacji ustrojowej. Scharakteryzowano także zacieranie granic przestrzeni przez pryzmat wojeryzmu medialnego. W jego w ramach dochodzi do upubliczniania prywatnych i intymnych aspektów życia kobiet, co uznano za działanie zamierzone, związane ze zjawiskiem ekshibicjonizmu medialnego. Liczne reprezentacje kobiet w rolach matek skłaniają do konkluzji, że wojeryzm należy badać w zestawieniu z sharentingiem, jako przejawem ekshibibjonizmu.