„Nauka i Sztuka” (październik 1945 – wrzesień 1948) — pierwsze czasopismo naukowe na Ziemiach Zachodnich w okresie powojennym

Autor

Słowa kluczowe:

"Nauka i Sztuka", prasa we Wrocławiu i w Jeleniej Górze w latach 1945–1948, czasopismo naukowe, powojenna propaganda prasowa, Ziemie Zachodnie, Ziemie Odzyskane

Abstrakt

Miesięcznik „Nauka i Sztuka” wychodził w latach 1945–1948 jako pierwsze powojenne polskie czasopismo naukowe wydawane na Ziemiach Zachodnich. Redaktorami byli początkowo Julian Krzyżanowski i Stefan Maria Kuczyński, później już tylko drugi z wymienionych. Dużo uwagi na jego łamach poświęcono nauce, literaturze, sztuce i kulturze oraz tematyce regionalnej. Rok 1948 okazał się niekorzystny dla prasy wrocławskiej, gdyż czaso- pisma, które drukowały teksty autorów o przedwojennym rodowodzie publicystycznym, a zbyt słabo propagowały wiedzę o Ziemiach Zachodnich i ich piastowskich korzeniach zgodnie z doktryną władzy ludowej, przestały się ukazywać. Taki też los spotkał „Naukę i Sztukę”. Celem artykułu jest analiza formalna i omówienie jego wybranej zawartości treściowej. Zastosowanie metod: historycznej, bibliograficznej oraz analizy i krytyki piśmiennictwa, ze szczególnym uwzględnieniem informacji dotyczących regionu, głównie Ziem Zachodnich/ Ziem Odzyskanych po- zwoli na pokazanie, że utrzymując wysoki poziom merytoryczny i gromadząc doborowych autorów, tytuł ten miał niewielki udział w kreowaniu upolitycznionej historycznej świadomości indywidualnej i zbiorowej czytelników, co niewątpliwie zdecydowało o szybkim zaprzestaniu jego wydawania.

Bibliografia

Źródła

„Nauka i Sztuka” 1945-1948.

Opracowania

Albin J., Prasa na Dolnym Śląsku w latach 1945-1948, „Rocznik Wrocławski” 1973, t. 15/16 (1971/1972), s. 87-117.

Artur Śliwiński, por. https://bs.sejm.gov.pl/F?func=find-b&request=000001676&find_code=SYS&local_ba-se=ARS10 [dostęp: 29.02.2024].

Bednarz K., Prasa dolnośląska, [w:] 25 lat prasy na Ziemiach Zachodnich i Północnych, Kraków 1972.

Gromerski R., Powstanie i rozwój prasy wrocławskiej w latach 1945-1948, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 1969, nr 1, s. 93-101.

Kos B., U podnóża Karkonoszy. Z dziejów dolnośląskiego środowiska literackiego, „Pomosty. Dolnośląski Rocznik Literacki” 1997/98, nr 2/3, s. 158-169.

Miller J., Prasa regionu jeleniogórskiego w latach 1945-1958, „Rocznik Jeleniogórski” 1983, t. 21, s. 143-156.

Szajkiewicz W., Prasa wrocławska w roku 1945, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1973, t. 12, z. 1, s. 57-84, online: https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Rocznik_Historii_Czasopismiennictwa_Polskiego/ Rocznik_Historii_Czasopismiennictwa_Polskiego-r1973-t12-n1/Rocznik_Historii_Cza-sopismiennictwa_Polskiego-r1973-t12-n1-s57-84/Rocznik_Historii_Czasopismiennic-twa_Polskiego-r1973-t12-n1-s57-84.pdf [dostęp: 25.04.2024].

Tyszkiewicz J., Sto wielkich dni Wrocławia. Wystawa Ziem Odzyskanych we Wrocławiu a propaganda polityczna Ziem Zachodnich i Północnych w latach 1945-1948, Wrocław 1997.

Pobrania

Opublikowane

2024-11-17

Jak cytować

Koredczuk, B. (2024). „Nauka i Sztuka” (październik 1945 – wrzesień 1948) — pierwsze czasopismo naukowe na Ziemiach Zachodnich w okresie powojennym. Rocznik Historii Prasy Polskiej, 27(3), 163–179. Pobrano z https://rhpp.uken.krakow.pl/article/view/11056

Numer

Dział

Materiały i miscellanea