Pochodzenie, natura i zróżnicowanie gatunku ludzkiego w oglądzie autorów „Biblioteki Warszawskiej” do 1864 roku

Autor

  • Joanna Nowak Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk Zakład Badań Narodowościowych

Słowa kluczowe:

„Biblioteka Warszawska”, upowszechnianie wiedzy, historia naturalna, antropologia, rasa ludzka

Abstrakt

W artykule poddano analizie wyobrażenia oraz stan wiedzy polskich badaczy i krzewicieli nauki publikujących na łamach „Biblioteki Warszawskiej” na temat genezy, natury oraz zróżnicowania fizycznego i kulturowego gatunku ludzkiego. Analizowana epoka (1841-1864) to czas dominacji idei romantycznych, ale i okres przed darwinowskim przełomem w naukach przyrodniczych. Interpretacja treści związanych z szeroko ujmowaną problematyką antropologiczną prezentowaną przez autorów „Biblioteki Warszawskiej”, uznanych przedstawicieli ówczesnego świata nauki i kultury, pozwoliła ukazać reprezentatywny wizerunek myśli polskiej w tym konkretnym przedmiocie i recepcję osiągnięć myśli europejskiej.

Bibliografia

Hombek D., Dzieje prasy polskiej: wiek XVIII, Kielce 2016.

Jasiewicz Z., Początki etnologii/antropologii kulturowej w Polsce. Poszukiwanie nazw dla zainteresowań badawczych i rodzącej się dyscypliny, [w:] Antropolog wobec współczesności, Warszawa 2009, s. 36–51.

Kłoskowska A., Socjologiczne i filozoficzne koncepcje „Biblioteki Warszawskiej” w pierwszym dziesięcioleciu pisma (1841–1850), „Przegląd Nauk Historycznych i Społecznych” t. 7: 1956, s. 154–205.

Mazur J., „Biblioteka Warszawska” jako źródło informacji o piśmiennictwie polskim na Górnym Śląsku w latach 1841–1863, „Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2005, z. 2, s. 139–163.

Popowicz K., Lamarkizm społeczny a rasizm i eugenika we Francji, Warszawa 2009, s. 117

Serwatowski W., Pogląd na dzieje rodu ludzkiego ze stanowiska chrześcijańskiego, „Rocznik Towarzystwa Naukowego z Uniwersytetem Krakowskim połączonego” 1852, t. 22, s. 187–201.

Straszewska M., Czasopisma literackie w Królestwie Polskim w latach 1832–1848. Cz. 2: 1840–1848, Warszawa 1959.

Suchodolski B., Nauka, [w:] Polska XIX wieku. Państwo — Społeczeństwo — Kultura, Warszawa 1986.

Tucker A., Historiografia — ewolucyjna nauka o transmisji informacji, „Historyka” t. XXXIX (2009), s. 67–87.

Wójcik E., Wrona G., Zając R., Polish popular-science magazines until 1939 — a historical outline and development, „Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2019, z. 1 (53), s. 5–18.

Pobrania

Opublikowane

2021-04-20

Jak cytować

Nowak , J. (2021). Pochodzenie, natura i zróżnicowanie gatunku ludzkiego w oglądzie autorów „Biblioteki Warszawskiej” do 1864 roku. Rocznik Historii Prasy Polskiej, 24(1), 25–41. Pobrano z https://rhpp.uken.krakow.pl/article/view/9973

Numer

Dział

Artykuły i rozprawy