„Nowy Dzwonek” (1892–1897) — pismo dla ludu Marcelego Dziurzyńskiego

Autor

  • Anna Gruca Uniwersytet Jagielloński

Słowa kluczowe:

czasopisma dla ludu, prasa katolicka, czasopisma krakowskie XIX wieku, „Nowy Dzwonek”, Marceli Dziurzyński

Abstrakt

Ksiądz Marceli Dziurzyński (1861-1945) zapisał się w historii prasy jako redaktor i wydawca kilku czasopism, głównie przeznaczonych dla ludu. Najdłużej publikowanym przez niego czasopismem był „Nowy Dzwonek”, wychodzący w latach 1892-1924, a potem kontynuowany aż do 1932 roku przez „Nową Zorzę”. Artykuł poświęcony jest pierwszym pięciu rocznikom „Nowego Dzwonka”, kiedy ukazywał się on jako pismo dla ludu. Czasopismo, które stawiało sobie za cel oświatę ludu zgodnie z zasadami wiary katolickiej, zawierało artykuły o tematyce religijnej, społecznej, politycznej, historycznej oraz powiastki i wiersze. Zamieszczone niemal w każdym numerze informacje od redaktora pisma są interesującym materiałem do poznania trudności, z jakimi borykał się wydawca.

Bibliografia

Badeni J., Ruch ludowy w Galicji, „Przegląd Powszechny” 1895, R. 12, t. 45, s. 1–36.

Daniluk M., Juchniewicz J., Dziurzyński Marceli, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 4, pod red. R. Łukaszyka, L. Bieńkowskiego, F. Gryglewicza, Lublin 1983, szp. 617–618.

Dąbrowski P., Gaidis R., Rzeź katolików w Krożach. Przyczynek do dziejów walki Polaków i Litwinów przeciwko rządom carskim w XIX wieku, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2012, T. 64, z. 1, s.129–139.

Dunin-Wąsowicz K., Czasopiśmiennictwo ludowe w Galicji, Wrocław 1952.

Gruca A., „Krakus” (1891–1895) — konserwatywny tygodnik dla ludu, [w:] Z dziejów prasy konserwatywnej. Przegląd tytułów, pod red. W. Micha, B. Borowika, Lublin 2009, s. 64–92.

Gruca A., Spółka Wydawnicza Polska w Krakowie (1890–1916). Wydawnictwo krakowskich konserwatystów, Kraków 1993.

Gruca A., „Gwiazda Katolicka” (1890–1891) — pierwsze pismo dla ludu księdza Marcelego Dziurzyńskiego, [w:] Społeczeństwo, kultura, inteligencja. Studia historyczne ofiarowane Profesor Irenie Homoli-Skąpskiej, pod red. E. Orman i G. Niecia, Kraków – Warszawa 2009, s. 353–366.

Gzella G., Redaktorzy lwowskich i krakowskich „pism dla ludu” w XIX wieku, [w:] Kraków – Lwów. Książki, czasopisma, biblioteki, t. 8, pod red. H. Kosętki, Kraków 2006, s. 330–339.

Gzella G., Główne trendy w rozwoju prasy dla ludu w XIX wieku, [w:] Książka i prasa w systemie komunikacji społecznej. Przeszłość, stan dzisiejszy, perspektywy, pod red. M. Judy, Lublin 2002, s. 119–128.

Jarowiecki J., Lwowskie pisma dla ludu oraz prasa ludowa w okresie autonomii galicyjskiej, [w:] Kraków – Lwów. Książki, czasopisma, biblioteki XIX i XX wieku, t. 6, cz. 2, pod red. J. Jarowieckiego, Kraków 2003, s. 89–109.

Kroże. Sprawozdanie naocznego świadka z o przebiegu procesu, Kraków 1895.

Lato S., Galicyjska prasa dla „ludu” (1848–1913), „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1963, R. 2, s. 57–74.

Lato S., Przedmowa, [w:] Turowska-Bar I., Polskie czasopisma o wsi i dla wsi, Warszawa 1963, s. 7–55.

Lepecki M., Gorączka brazylijska wśród chłopów Królestwa Polskiego i Galicji 1890–1896, „Roczniki Dziejów Ruchu Ludowego” 1965, T. 7, s. 51–66.

Mazurek J., Kraj a emigracja. Ruch ludowy wobec wychodźstwa chłopów do krajów Ameryki Łacińskiej (do 1939 roku), Warszawa 2006.

Myśliński J., Nakłady prasy społeczno-politycznej w Galicji 1881–1913, cz. 2, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1965, R. 4, z. 2, s. 80–98.

Posłaniec Niedzielny, „Gwiazda Katolicka” 1891, nr 24, s. 20.

Proces krożan. Przed Izbą Sądową wileńską. Na podstawie aktów sądowych i innych dokumentów, Kraków 1896.

Puchalski A.W., W sprawie pism ludowych, „Gazeta Kościelna” 1895, nr 3, s. 23–24.

Pobrania

Opublikowane

2020-07-08

Jak cytować

Gruca, A. (2020). „Nowy Dzwonek” (1892–1897) — pismo dla ludu Marcelego Dziurzyńskiego. Rocznik Historii Prasy Polskiej, 23(2), 73–90. Pobrano z https://rhpp.uken.krakow.pl/article/view/9940

Numer

Dział

Artykuły i rozprawy