Gazeciarki. O dziennikarskich karierach kobiet w I połowie XIX wieku
Słowa kluczowe:
prasa kobieca, Margaret Fuller, Wanda Malecka, Delphine de Girardin, romantyzmAbstrakt
Artykuł ma na celu omówienie rozwoju prasy kobiecej, tworzonej w pierwszej połowie XIX wieku. Komparatystyczne badania pozwalają zauważyć, że w epoce romantyzmu we Francji, w Polsce oraz w Stanach Zjednoczonych kobiety chętnie włączały się w pracę redakcyjną, łącząc ją najczęściej z działalnością literacką. W szkicu omówiona została działalność publicystyczna trzech autorek: Delphine de Girardin, Wandy Maleckiej oraz Margaret Fuller. Nakreślone badania wykazały, że choć dziennikarki chętnie drukowały prace romantycznych i preromantycznych twórców, w swej publicystyce często czerpały jeszcze z oświeceniowych wzorców.Bibliografia
Allen W., The American Biographical Dictionary Containing an Account of the Lives, Characters and Writings of the Most Eminent Persons Deceased in North America from its First Settlement, Boston 1873.
Bednarski T.Z., Adama Mickiewicza uwagi o prasie, „Zeszyty Prasoznawcze” 1978, nr 3.
Bołdyrew A., Model miłości macierzyńskiej w społeczeństwie polskim w XIX i na początku XX w. w świetle poradników dla kobiet, [w:] Niebem i sercem okryta. Studia historyczne dedykowane dr Jolancie Malinowskiej, red. M. Malinowski, Toruń 2003.
Coleman D., Coleridge and „The Friend” (1809–1810), Oxford 1988.
Conboy M., Journalism. A Critical History, London 2004.
Dormus K., Antonina Krechowiecka (1791–1831): zapomniana lwowska publicystka początku XIX wieku o wychowaniu dziewcząt, „Rozprawy z Dziejów Oświaty” 2009, nr 46.
Dormus K., U źródeł polskiej prasy kobiecej. Pierwsze redaktorki, wydawczynie, dziennikarki (ok. 1820–1914), [w:] Kobiety i mężczyźni (z) kolorowych czasopism, pod red. A. Łysak, E. Zierkiewicz, Wrocław 2010.
Dubois E., Margaret Fuller in Italy, „Women’s Writing” 2003, nr 2.
Emerson in His Journals, selected and ed. J. Porte, Cambridge 1982.
Finch A., Women’s Writing in Nineteenth-Century France, Cambridge 2000.
Fuller M., A Short Essay On Critics, „The Dial” July 1840.
Fuller M., The Great Lawsuit. Man versus Men. Woman versus Women, „The Dial” 1843, nr 1.
George Sand journaliste, sous la dir. de M.-È. Thérenty, Saint-Étienne 2011.
De Girardin Mme E., L’Ecole des journalistes, Paris 1839.
de Girardin Mme E., Lettres parisiennes, Paris 1843.
Hollinshead-Strick C., Using „La Presse” to stage „La Vérité” in Delphine de Girardin's L’École des journalistes, „Dix-Neuf” 2006, nr 7.
Hugo A., Victor Hugo raconté par un témoin de sa vie, t. II, Bruxelles & Leipzig 1863.
Janion M., Kobiety i duch inności, Warszawa 2006.
Kale S., High Society and Political Sociability from the Old Regime to the Revolution of 1848, Baltimore, London 2004.
Korytowska M., Autor, autor!, Kraków 2010.
de Launay Ch. [D. de Girardin], Courrier de Paris, „La Presse” 31.08. 1839.
Linde S.B., Słownik języka polskiego, t. 1, cz. 2, Warszawa 1808.
Margaret Fuller. Critic. Writings from the „New-York Tribune”, 1844–1846, ed. by J. Mattson Bean, J. Myerson, New York 2000.
Margaret Fuller’s New York Journalism: A Biographical Essay and Key Writings, ed. by C.C. Mitchell, Knoxville 1995.
Marzec L., Zaczarować miasto, odczarować miasto. Krótka przechadzka — okolice Starego Miasta, „Czas Kultury” 2012, nr 2.
McGavran Murray M., Margaret Fuller. Wandering Pilgrim, Athens 2012.
Melmoux-Montaubin M.-F., L’écrivain-journaliste au XIXe siècle. Un mutant des Lettres, Saint-Etienne 2003.
Mickiewicz A., Kurs czwartoletni (1843–1844) literatury słowiańskiej wykładanej w kolegium francuzkiem, Paryż 1945.
Mickiewicz A., Listy, cz. III, Warszawa 1955.
Nesci C., Le flâneur et les flâneuses: les femmes et la ville à l’époque romantique, Grenoble 2007.
Oeuvres complètes de madame Emile de Girardin, t. IV, Paris 1860.
Ritz G., Między „gender” a narodem — kobiety w polskim romantyzmie albo język płci, „Postscriptum” 2006, nr 2.
Roberts T.M., Margaret Fuller’s Rome and the Problem of Provincial American Democracy, „Patterns of Prejudice” 2006, nr 1.
Robinson D.M., The Movement’s Medium: Fuller, Emerson, and the „Dial”, „Revue française d’études américaines” 2014, nr 3.
Rosnowska J., „Pamiętnik dla płci pięknej” jako trybuna aluzji politycznych, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 1981, nr 1.
Siwiec M., „Kobiety, wiem to, pisać nie powinny; / A jednak piszę…”. Romantyczna poetka i jej muza, „Teksty Drugie” 2009, nr 3.
Sokół Z., Z badań nad polską prasą kobiecą w latach 1818–1939, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 1983, nr 3.
Sroczyńska B., Działalność publicystyczna i literacka pierwszej polskiej kobiety redaktorki, Wandy Maleckiej (1800–1860), „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 1985/1986, nr 4.
The Selected Letters of Ralph Waldo Emerson, ed. by J. Myerson, New York 1997.
Thérenty M.-E., Femmes, journalisme et pensée sous la Monarchie de Juillet, [w:] Féminin/Masculin. Ecritures et répresentations, soud la dir. de S. Triaire, Ch. Planté, A. Vaillant, Montpellier 2003.
Thérenty M.-È., LA chronique et LE reportage. Du „genre” (gender) des genres journalistiques, „Études littéraires” 2009, nr 3.
Thérenty M.-E., L’„écho dérouté” de Delphine de Girardin ou l’invention de la polyphonie médiatique, „Dix-Neuf” 2006, nr 7.
Thérenty M.-È., Pour une histoire genrée des médias, „ Questions de Communication” 2009, nr 15.
Żyrek-Horodyska E., Reforma prasy Emile’a de Girardin i jej polskie reperkusje, „Zeszyty Prasoznawcze” 2018, nr 2.
Żyrek-Horodyska E., Wieszczowie i gazeciarze. Europejska publicystyka epoki romantyzmu, Kraków 2016.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Rocznik Historii Prasy Polskiej
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
