Prasowe interpelacje poselskie w Sejmie Ustawodawczym (1919-1922): definicja, charakterystyka ilościowa, twórcy, adresat, typologia, funkcje

Abstrakt

Interpelacje poselskie jako narzędzia kontroli parlamentarnej stanowią cenne źródło w analizie procesów politycznych i społecznych, a także w kształtowaniu wizerunku określonej grupy posłów, zarówno na forum sejmowym, jak i wśród wyborców. Dla historyka prasy szczególne znaczenie mają prasowe interpelacje poselskie, które dokumentują relacje między polityką a prasą, ukazują mechanizmy nadzoru nad periodykami oraz strategie obronne redakcji wobec restrykcji w rozpowszechnianiu treści. Autorka definiuje je jako dokumenty dotyczące formalnych i treściowych aspektów funkcjonowania prasy, powstałe w reakcji na konkretne przypadki cenzury, konfiskat czy represji wobec dziennikarzy, prezentowane na forum sejmowym. Badania nad tym zjawiskiem wymagały zastosowania przede wszystkim analizy ilościowej i jakościowej, które pozwoliły wskazać zarówno prawne oraz regulaminowe podstawy interpelacji, jak i ich zawartość, sposób argumentacji, także oczekiwane rezultaty. W artykule poddano analizie formalnej 73 prasowe interpelacje poselski, uwzględniając ich charakterystykę ilościową, prezentując twórców, adresatów, strukturę, typologię oraz pełnione funkcje. W badaniach zastosowano również analizę jakościową, umożliwiającą szczegółowe opracowanie ich problematyki, a także wykorzystywanych przez posłów strategii językowych, zarówno w sposobie argumentowania przy uzasadnianiu konieczności wnoszenia interpelacji, jak i oczekiwanych rezultatów. Metoda historyczno-prawna została wykorzystana w ograniczonym zakresie, głównie do wskazania podstaw prawnych i regulacji parlamentarnych dotyczących procedury ich składania i rozpatrywania. Badania te wpisują się w kontekst funkcjonowania ludzi prasy oraz problematyki prasowej w Sejmie Ustawodawczym (1919–1922), którym autorka od kilku lat jest zainteresowana.