Kulisy powstania w 1921 r. tygodnika „Wola Ludu” — organu naczelnego PSL „Piast”

Autor

  • Mateusz Ratyński Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego

Słowa kluczowe:

PSL „Piast”, prasa ruchu ludowego, Wola Ludu, dwudziestolecie międzywojenne

Abstrakt

Artykuł przedstawia kulisy powstania tygodnika „Wola Ludu”, organu naczelnego PSL „Piast” wydawanego w Warszawie w latach 1921–1931. Założenie pisma wynikało z walk frakcyjnych wewnątrz stronnictwa między grupami Macieja Rataja, Jana Dąbskiego oraz Wincentego Witosa. Chociaż periodyk stanowił jedno z głównych pism PSL „Piast”, dotychczas nie doczekał się szczegółowych badań naukowych. W ramach pisania artykułu została przeprowadzona szeroka kwerenda źródłowa oparta głownie na pamiętnikach i wspomnieniach działaczy ludowych, a także analiza prasoznawcza wraz z zaprezentowaniem periodyku na tle innych organów prasowych PSL „Piast”.

Bibliografia

Chudański W., Ruch ludowy w województwie pomorskim 1920–1939, Warszawa 1970.

Cimek H., Walka ludowców o Polskę, jej granice i ustrój w latach 1914–1922, Rzeszów 2008.

Czasopiśmiennictwo ludowe w Królestwie Polskim 1905–1914. Głos Gromadzki, Życie Gromadzkie, Wieś Polska, Zagon, Siewba, Zaranie, wybór i oprac. W. Stankiewicz, Warszawa 1957.

Dziki S., O nazewnictwie prasowym (Uwagi onomastyczne, bibliograficzno-statystyczne, historiozoficzne na przykładzie „kurierów polskich”), [w:] Literatura. Prasa. Biblioteka. Studia i szkice ofiarowane profesorowi Jerzemu Jarowieckiemu w 65-lecie urodzin i 40-lecie pracy naukowej, pod. red. J. Szackiego i K. Woźniakowskiego, Kraków 1997.

Garlicki A., Założenie tygodnika „Piast” w 1913 roku, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1963, t. 2.

Giza S., Jan Dąbski (1880–1931), [w:] Przywódcy ruchu ludowego. Szkice biograficzne, pod red. A. Więzikowej, Warszawa 1968.

Giza S., Jan Dąbski. Całe życie dla ludu, Warszawa 1979.

Habielski R., Polityczna historia mediów w Polsce w XX wieku, Warszawa 2009.

Hemmerling Z., Ruch ludowy w Wielkopolsce 1919–1939, Warszawa 1971.

Ilski Z., Jakub Bojko 1857–1943. Biografia polityczna, Wrocław 2004.

Kacperski K., System wyborczy do Sejmu i Senatu u progu Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 2007.

Kmiecik Z., Czasopiśmiennictwo ludowe w Królestwie Polskim (1866–1914), „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1975, t. 14, z. 2–3.

Kołodziejczyk A., Maciej Rataj 1884–1940, Warszawa 1991.

Łuczak A., Powstanie i działalność Zjednoczenia Ludowego i Polskiego Zjednoczenia Ludowego (1917–1919), „Roczniki Dziejów Ruchu Ludowego” 1968, nr 10.

Paczkowski A., Prasa Drugiej Rzeczypospolitej (1918–1939) — ogólna charakterystyka statystyczna, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1972, t. 11, z. 1.

Paczkowski A., Prasa polityczna ruchu ludowego (1918–1939), Warszawa 1970.

Paczkowski A., Prasa polska w latach 1918–1939, Warszawa 1980.

Paczkowski A., Rachunki strat i zysków Ludowego Towarzystwa Wydawniczego „Piast" w Kra-kowie za lata 1916–1939, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1967, t. 6, z. 2.

Paczkowski A., Tygodnik „Piast” (1913–1939). Organizacja i finanse, cz. 1–2, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1968, t. 7, z. 1–2.

Próchnik A., Pierwsze piętnastolecie Polski niepodległej, Warszawa 1957.

Ratyński M., Jan Dębski (1889–1976). Polityk kompromisu, Warszawa 2019.

Ratyński M., Kiernik Władysław [w:] Słownik biograficzny polskiego katolicyzmu społecznego, t. 1, pod red. R. Łatki, Warszawa 2020.

Ratyński M., PSL „Wyzwolenie” wobec próby zjednoczenia ruchu ludowego u zarania II RP (1919–1920), [w:] Historia i tradycje ruchu ludowego, t. 2, pod red. J. Gmitruka i A. Indraszczyka, Warszawa – Kielce 2016.

Ratyński M., Skulski Leopold, [w:] Słownik biograficzny polskiego katolicyzmu społecznego, t. 1, pod red. R. Łatki, Warszawa 2020.

Ratyński M., Stanisław Osiecki (1875–1967). Polityk z pasją, Warszawa 2020.

Stępień S., Prasa ludowa w Polsce. Zarys historyczny, Warszawa 1984.

Szaflik J.R., Polskie Stronnictwo Ludowe Piast 1926–1931, Warszawa 1970.

Urbanowicz A.A, PSL Piast a Narodowa Demokracja w latach 1913–1931, Gorzów Wielkopolski 2008.

Wapiński R., Ignacy Paderewski, Wrocław 2009.

Zakrzewski A., Od Związku do Klubu, „Roczniki Dziejów Ruchu Ludowego” 1965, nr 65.

Pobrania

Opublikowane

2023-10-21

Jak cytować

Ratyński, M. (2023). Kulisy powstania w 1921 r. tygodnika „Wola Ludu” — organu naczelnego PSL „Piast”. Rocznik Historii Prasy Polskiej, 26(3), 73–89. Pobrano z https://rhpp.uken.krakow.pl/article/view/10956

Numer

Dział

Artykuły i rozprawy