Antyczeska propaganda plebiscytowa na Śląsku Cieszyńskim na łamach „Republiki” w okresie od stycznia do maja 1920 roku — wybrane przykłady

Autor

  • Tomasz Landmann Międzynarodowa Wyższa Szkoła Logistyki i Transportu we Wrocławiu

Słowa kluczowe:

plebiscyt, Polska, prasa, Republika, Śląsk Cieszyński

Abstrakt

W artykule zaprezentowano antyczeską propagandę plebiscytową na Śląsku Cieszyńskim na łamach prasy, z uwzględnieniem kolejnych numerów „Republiki”, wychodzących od stycznia do maja 1920 r., skierowanej do polskiej ludności Śląska Cieszyńskiego. Badania wykazały, że „Republika” była zaangażowana w antyczeską propagandę na Śląsku Cieszyńskim. Gazeta posługiwała się radykalnym językiem, artykuły zaś były dyskredytujące Czechosłowację i naród czeski na potrzeby agitacji za przyłączeniem regionu do II RP.

Bibliografia

Bielski Ł., Prasa Śląska Cieszyńskiego w pierwszych latach niepodległości, [w:] Oblicza prasy Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego (1818–1939), red. D. Rott, Katowice 2004.

Chlebowczyk-Szweda E., Druki plebiscytowe na Śląsku Cieszyńskim (1918–1929), „Książnica Śląska” 1979–1982, t. 21.

Cybulski B., Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego (1918–1920). Studium historyczno-prawne, Opole 1980.

Czelakowska A., Językowe środki wartościowania negatywnego w wypowiedziach polityków, „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” 2008, nr 62.

Długajczyk E., Oblicze polityczne i własnościowe prasy polskiej w województwie śląskim 1922–1939, Katowice 1990.

Gąsior G., Polityka narodowościowa państwa na czechosłowackim Śląsku Cieszyńskim w latach 1920–1938, Warszawa 2020.

Glensk J., Diariusz prasy polskiej na Śląsku: do 1945 roku, Opole 1993.

Glensk J., Konfiskaty gazet i czasopism polskich na Śląsku Cieszyńskim w latach 1919–1921, „Kwartalnik Opolski” 1999, nr 2/4.

Kamińska-Szmaj I., Agresja językowa w życiu publicznym. Leksykon inwektyw politycznych 1918–2000, Wrocław 2007.

Kamińska-Szmaj I., Judzi, zohydza, ze czci odziera. Język propagandy politycznej w prasie 1918–1923, Wrocław 1994.

Kenig P., 150 lat prasy polskiej na Śląsku Cieszyńskim, Bielsko-Biała 1998.

Kołakowski P., Między Warszawą a Pragą. Polsko-czechosłowackie stosunki wojskowo-polityczne 1918–1939, Warszawa 2009.

Kornacka-Grzonka M., Media lokalne Śląska Cieszyńskiego. Historia i współczesność, Katowice 2019.

Kowalczyk J., Po drugiej stronie Olzy. Przemiany zasad samookreślenia polskiej ludności Śląska Cieszyńskiego w świetle prasy, Warszawa 1992.

Król S., Prasa polska na Śląsku Cieszyńskim w latach 1848–1920, [w:] Zarys dziejów prasy regionalnej na Śląsku Cieszyńskim w latach 1848–1989. Materiały poseminaryjne, red. T. Giza, Bielsko-Biała 2006.

Mika J., Śląsk Cieszyński w wizjach własnych państwowości przed i w trakcie czechosłowacko-polskiego konfliktu zbrojnego, „Polonia Journal” 2018, nr 7.

Miszewski D., Aktywność polityczna mniejszości polskiej w Czechosłowacji w latach 1920–1938, Toruń 2002.

Morawski W., Od marki do złotego. Historia finansów Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 2008.

Notkowski A., Pod znakiem trzech strzał. Prasa Polskiej Partii Socjalistycznej w latach 1918–1939, Kraków 1997.

Notkowski A., Prasa Polskiej Partii Socjalistycznej 1918–1939, cz. 2, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 1989, t. 28, nr 2.

Ogrodziński W., Dzieje piśmiennictwa śląskiego, Katowice 1965.

Paczkowski A., Prasa polska w latach 1918–1939, Warszawa 1980.

Paczkowski A., Zarys historii prasy polskiej, t. 9. Prasa Drugiej Rzeczypospolitej 1918–1939, Warszawa 1971.

Pepłoński A., Kontrwywiad II Rzeczypospolitej, Warszawa 2002.

Pilch A., Czasopiśmiennictwo na Śląsku Cieszyńskim w latach 1848–1920. Materiały do bibliografii, „Studia i Materiały z Dziejów Śląska” 1960, t. 3.

Przeperski M., Nieznośny ciężar braterstwa. Konflikty polsko-czeskie w XX wieku, Kraków 2016.

„Republika” 1920, nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 14, 15, 17, 19, 20.

Rusek H., Religia i polskość na Zaolziu, Kraków 2002.

Sowa A., U progu wojny. Z dziejów spraw wewnętrznych i polityki zagranicznej II Rzeczypospolitej, Kraków 1997.

Stępniak A., Polska prasa polityczna na Śląsku Cieszyńskim w latach 1848–1920, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 1988, t. 27, nr 1.

Szelong K., Słowo drukowane w polskiej propagandzie plebiscytowej na Śląsku Cieszyńskim (1919–1920), „Pamiętnik Cieszyński” 1994, t. 9.

Szklarska-Lohmannowa A., Polsko-czechosłowackie stosunki dyplomatyczne w latach 1918–1925, Wrocław 1967.

Urbaniak R., Wizerunek Czechów i Polaków na łamach prasy polskiej z 1919 roku w kontekście konfliktu o Śląsk Cieszyński, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 2003, nr 77.

Wnętrzak G., Konflikt polsko-czechosłowacki o Śląsk Cieszyński (styczeń–luty 1919) w polskojęzycznej prasie regionu, „Studia Interkulturowe” 2016, nr 9.

Wnętrzak G., Polityczne znaczenie ruchu ślązakowskiego w obliczu plebiscytu na Śląsku Cieszyńskim, „In Gremium. Studies in History, Culture and Politics” 2012, nr 6.

Zahradnik S., 140 lat prasy polskiej na Śląsku Cieszyńskim, „Zwrot. Miesięcznik Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego” 1983, nr 8.

Zahradnik S., Czasopiśmiennictwo na Śląsku Cieszyńskim i jego uwarunkowania (1848–1939), [w:] Zderzenia i przenikanie kultur na pograniczach, red. Z. Jasiński, J. Korbel, Opole 1989.

Zahradnik S., Czasopiśmiennictwo polskie, czeskie i niemieckie na Śląsku Cieszyńskim (do 1939 roku), „Zeszyty Prasoznawcze” 1989, nr 1.

Zahradnik S., Lata 1918–1920 na Śląsku Cieszyńskim w opiniach historyków i polityków czeskich, „Pamiętnik Cieszyński” 1994, t. 8.

Zahradnik S., Polskie wydawnictwa wyznaniowe na Śląsku Cieszyńskim, „Zwrot. Miesięcznik Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego” 1990, nr 2.

Pobrania

Opublikowane

2023-10-21

Jak cytować

Landmann, T. (2023). Antyczeska propaganda plebiscytowa na Śląsku Cieszyńskim na łamach „Republiki” w okresie od stycznia do maja 1920 roku — wybrane przykłady. Rocznik Historii Prasy Polskiej, 26(3), 53–71. Pobrano z https://rhpp.uken.krakow.pl/article/view/10955

Numer

Dział

Artykuły i rozprawy