Dziennikarka Jadwiga Krawczyńska. Kwestia kobieca, okupacja niemiecka podczas II wojny światowej, trudy czasu powojennego
Słowa kluczowe:
1918–1939, dziennikarka, kwestia kobieca, Polska, Polska Ludowa, wojna i okupacjaAbstrakt
Jadwiga Krawczyńska była dziennikarką profesjonalnie przygotowaną do wykonywania zawodu, która odnalazła się w pracy dziennikarskiej już przed 1939 r. Zawód dziennikarki wykonywała z pasją i zaangażowaniem. W wypowiedziach prasowych czy na łamach Polskiego Radia zwracała uwagę na pola dyskryminacji kobiet, nie tylko we własnym środowisku, ale i innych grupach zawodowych, w życiu społecznym, publicznym. Bliska jej była szeroko rozumiana problematyka praw kobiet, w tym zwłaszcza prawa do pracy. Występowała nierzadko jako obrończyni praw kobiet. Tematyka, która w sposób szczególny podejmowana była przez dziennikarkę dotyczyła spraw kobiet samotnych i samotnie wychowujących dzieci.
W mniejszym stopniu tematyka kobieca była przedmiotem jej zainteresowań w czasie II wojny światowej i po jej zakończeniu. Przebieg okupacji i osobiste poglądy Krawczyńskiej w zakresie powinności kobiet i społeczeństwa w czasie wojny, zaangażowania w pracę konspiracyjną, jako obowiązku stawianego jako pierwszoplanowy powodowały, że tzw. kwestia kobieca zeszła podczas wojny i okupacji na plan dalszy. Kobiecy ruch po 1945 r., oficjalny, uzależniony od partii, rozwijający się pod auspicjami Ligi Kobiet nie przekonały Jadwigi Krawczyńskiej.
Bibliografia
Źródła
Biblioteka Publiczna im. Zygmunta Łazarskiego w Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy, Archiwum Dziennikarzy Polskich, J. Krawczyńska, Trzy trudne lata odbudowy, msn, s. 9-14.
Biblioteka Publiczna im. Zygmunta Łazarskiego w Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy, Archiwum Dziennikarzy Polskich, Zaświadczenie o ukończeniu Szkoły Nauk Politycznych przez Jadwigę Krawczyńską.
Biblioteka Publiczna im. Zygmunta Łazarskiego w Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy, Archiwum Dziennikarzy Polskich, Legitymacja nr 55371 Jadwigi Krawczyńskiej, Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Graficznego Prasy i Wydawnictw, wystawiona 3.01.1953 r.
Biblioteka Publiczna im. Zygmunta Łazarskiego w Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy, Archiwum Dziennikarzy Polskich, Legitymacja członka Społeczno-Obywatelskiej Ligi Kobiet, Krawczyńska Jadwiga, Warszawa, ul. Raszyńska 3 m. 13, Zarząd Główny SOLK, 30 maja 1947; Przewodnicząca dr I. Sztachelska, Sekretarz S. Zawadecka, Zarząd Główny Ligi Kobiet, Do Ob. Redaktor Krawczyńskiej Jadwigi, Warszawa 31 marca 1950 r.
Biblioteka Publiczna im. Zygmunta Łazarskiego w Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy, Archiwum Dziennikarzy Polskich, Przewodnicząca Alicja Musiałowa, Zaproszenie kierowane do Jadwigi Krawczyńskiej na posiedzenie Krajowego Komitetu 50-lecia Międzynarodowego Dnia Kobiet, Warszawa, dnia 17 września 1959 r.
Biblioteka Publiczna im. Zygmunta Łazarskiego w Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy, Archiwum Dziennikarzy Polskich, Legitymacje członkostwa Jadwigi Krawczyńskiej.
Biblioteka Publiczna im. Zygmunta Łazarskiego w Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy, Archiwum Dziennikarzy Polskich, Pismo Wiesława Myśliwskiego kierownika Redakcji Literatury Współczesnej kierowane do Jadwigi Krawczyńskiej, Warszawa 27 września 1966 r.
Biblioteka Publiczna im. Zygmunta Łazarskiego w Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy, Archiwum Dziennikarzy Polskich, Zamówiony artykuł J. Krawczyńskiej pt. „Wspomnienia z prasy podziemnej 1939-1944” otrzymałem Z. Kmiecik, Warszawa dn. 6 grudnia 1960 (rkps).
Opracowania
Chwastyk-Kowalczyk J., „Bluszcz" w latach 1918-1939. Tematyka społeczna orazprob-lemy kultury i literatury, Kielce 2003.
Co dzieje się w Polsce i na świecie?, „Życie Kobiece” 1927, nr 1.
Gorzkiewicz N., Czasopismo „Bluszcz" a aktywność zawodowa kobiet w latach 19261928, [w:] Kobiece dwudziestolecie 1918-1939, red. R. Sioma, Toruń 2018.
Ignatowicz A., Tajna oświata i wychowanie w okupowanej Warszawie, Warszawa 2009.
Komitet Redakcyjny: dr J. Budzyńska-Tylicka, T. Męczkowska, S. Bujak--Boguska, J. Krawczyńska, M. Kiernikowa, Przedmowa [w:] Na straży praw kobiety. Pamiętnik Klubu Politycznego Kobiet Postępowych 1919-1950, oprac. S. Bujak--Boguska, Warszawa 1930.
Krawczyńska J., Dom stu kobiet. Pierwsze siedlisko dla samotnych pracownic w Warszawie, „Życie Kobiece” 1927, nr 6, s. 10.
Krawczyńska J., Jak zostałam dziennikarką, [w:] Moja droga do dziennikarstwa. Wspomnienia dziennikarzy warszawskich z okresu międzywojennego (1918-1939). Przygotował do druku J. Łojek, Warszawa 1974.
Krawczyńska J., Na przełomie września i października 1939 roku: notatka o „Gazecie Wspólnej" (od 27-29 września) i wydawnictwach dzienników warszawskich (od 30 września do 9 października) po okupacją hitlerowską, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1969, t. 8, nr 3.
Krawczyńska J., Strzeżemy granic Polski, wyd. przez organizację w 1939 r.
Krawczyńska J., Trzy trudne lata 1945-1947, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1971, t. 10, nr 3.
Krawczyńska J., Wspomnienia z prasy podziemnej, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1962, nr 1.
Krawczyńska J., Zapiski dziennikarki warszawskiej 1939-1947, Warszawa 1971.
Maj E., Dziennikarki prasy dla kobiet w Polsce 1918-1939. Portret zbiorowy na podstawie publicystycznego samoopisu, Lublin 2020.
Maj E., Jaka jest kobieta współczesna i jaką się stanie w przyszłości? Ciągłość i zmiana: opinie, diagnozy i antycypacje w prasie dla kobiet w Polsce międzywojennej, „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych” 2022, nr 1 (12), doi: 10.15290/ cnisk.2022.01.12.04.
Paryżanka, O sztuce ubierania się. Przyjrzyjmy się sobie, „Życie Kobiece” 1927, nr 1.
Pogadanki prawnicze. Prawa osobiste kobiet, „Życie Kobiece” 1927, nr 1.
Radgowski M., Związek monogamiczny, [w:] Z historii PRL. Dziennikarze, oprac. J. Waglewski, Warszawa 2003.
Redakcja, „Życie Kobiece” 1927, nr 12.
„Życie Kobiece” 1927, nr 1.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Rocznik Historii Prasy Polskiej
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
